Gospodarka odpadami w Polsce

Z pewnością zetknąłeś się wcześniej z terminem gospodarki odpadowej. Jednak, aby w prawidłowy sposób wdrożyć odpowiednie rozwiązania z tej dziedziny w swojej firmie, warto znać podstawowe informacje na temat zarządzania pozostałościami tak, aby uniknąć obciążeń finansowych i działać w jak najbardziej ekologiczny sposób. Warto również znać podstawowe przepisy obowiązujące w Unii Europejskiej. Zatem na czym polega gospodarka odpadami? Czytaj dalej, jeśli chcesz znać odpowiedź na to pytanie!

Podstawowe informacje dotyczące gospodarki odpadowej

Na samym początku warto wyjaśnić podane zagadnienie. Zatem opisując gospodarkę odpadami, definicja będzie bardzo przydatna. Jest to ogół działań mających na celu unieszkodliwienie posiadanych odpadów lub sprzedanie, przekazanie ich do kolejnych podmiotów. W ramach tego procesu możemy wyróżnić konkretne etapy, takie jak: skupowanie, transportowanie, utylizacja bądź przekazanie do recyklingu, a na samym końcu przetwórstwo odpadów i badanie ich wpływu na środowisko. Warto podkreślić, że w różnych przedsiębiorstwach ów proces będzie wyglądał inaczej. Wszystko jest uzależnione od tego, w jakiej branży działamy, jak dużą firmą zarządzamy oraz w jakiej części kraju czy województwa się znajdujemy. Gospodarka odpadami w Polsce jest regulowana głównie przez prawo oraz Ustawę o Odpadach z 2012 roku, a konkretnie dział drugi w tymże dokumencie. Dużo przydatnych wskazówek, co do zarządzania odpadami w firmie, możemy znaleźć w książce dostępnej na rządowych stronach: Gospodarka odpadami w przedsiębiorstwie – praktyczny poradnik.

Z niej możemy się dowiedzieć, jakie wyróżniamy zasady gospodarowania odpadami, a także jakie przepisy obowiązują przedsiębiorców, którzy zamierzają się pozbyć swoich śmieci. Najpierw należy przeanalizować, z jakimi odpadami mamy do czynienia. Będzie się to oczywiście różniło od branży, jednak warto spojrzeć „z zewnątrz” na nasz stan posiadania. Czasami część odpadów, którymi dysponujemy, może zostać wykorzystana w naszym przedsiębiorstwie lub gospodarstwie rolnym. Warto postępować według zasady maksymalnego wykorzystania dostępnych środków. Później zastanówmy się, jakie właściwości mają nasze śmieci – trzeba je przecież przez jakiś czas składować w miejscu pracy. Jeżeli są one niebezpieczne, trzeba umieszczać je w odpowiednich pojemnikach, w wydzielonych miejscach, tak aby nie naruszać przepisów BHP. Następnie trzeba wybrać konkretny podmiot, który zajmie się naszymi pozostałościami – polecamy skorzystanie z Giełdy Odpadów od WasteMaster – dzięki temu narzędziu szybko znajdziesz potrzebną firmę.

Kontynuując temat zasad gospodarki odpadami, warto się rozejrzeć po statystykach dotyczących naszej branży. Ile odpadów produkują inni? Jeśli mniej – to gdzie możemy zmniejszyć u nas tę ilość? Im mniej odpadów, tym mniej kłopotu, dlatego warto wykorzystać pozostałości w jak najbardziej efektywny sposób. Dodatkowo można zainwestować w maszyny, które pozwolą nam na swobodny recykling bądź utylizację, ale w miejscu pracy. Przykładem mogą być specjalne piece służące do spalania pozostałości i wytwarzania z nich energii. Należy także pamiętać o kwestiach formalnych w kontekście utylizacji oraz wywozu pozostałości, o których więcej możesz przeczytać w Gospodarce odpadami…

Gospodarka odpadami – BDO

W 2018 roku powołano do funkcjonowania Bazę Danych Odpadowych, która ma na celu monitorowanie i kontrolowanie wytwarzania oraz utylizowania odpadów. Jest to wirtualny system, w którym określone podmioty muszą składać sprawozdania roczne, wypełniać Kartę Przekazania Odpadu czy też Kartę Ewidencji. Może się wydawać, że te formalności są całkowicie zbędną biurokracją, jednak jest to błędne założenie. Są one niezbędne do prowadzenia prawidłowej gospodarki odpadami w Polsce. Dzięki kontroli każdego etapu pozbywania się śmieci (ewidencja wytworzonych odpadów, dokumenty przekazania odpadów i deklaracja ich utylizacji) bardzo utrudniona zostaje szansa na zakładanie chociażby tzw. dzikich wysypisk.

Do wypełniania formularzy w BDO są zmuszeni niektórzy przedsiębiorcy i osoby posiadające gospodarstwo rolne powyżej 75 ha. Dodatkowo BDO może obowiązywać w uproszczonej wersji podmioty, które nie wytwarzają więcej niż 100 kg/rok odpadów niebezpiecznych, a produkcja pozostałości regularnych nie przekracza 5 t/rok. Także uproszczony system ewidencji obowiązuje podmioty zajmujące się transportem odpadów oraz rolników w określonych przypadkach. Opłaty za wpis do BDO dla mikroprzedsiębiorców to roczny koszt w wysokości 100 zł, a dla zwykłych przedsiębiorców to 300 zł wpisowego. Warto dodać, że większość dokumentów korzysta z systemu kodów odpadów – warto sprawdzić w katalogu, jakie oznaczenia ma nasza pozostałość!

Przepisy wprowadzone za pośrednictwem UE

W związku z coraz bardziej narastającym problemem produkcji odpadów, Unia Europejska zdecydowała się na wprowadzenie kilku dyrektyw, które mają za zadanie podnieść liczbę przetwarzanych śmieci i zmniejszyć ich składowanie. Już w 2008 roku wprowadzono tak zwaną hierarchię postępowania z odpadami. Jest ona także ujęta w wyżej wspomnianej ustawie o gospodarce odpadami (dział drugi Ustawy o Odpadach z 2012 roku). Wskazuje ona sposób, w jaki zarządzanie pozostałościami powinno wyglądać. Jest to następująca kolejność działań:

• zapobieganie,
• przygotowanie do ponownego użycia,
• recykling,
• inne metody odzysku (jak np. odzysk energii),
• unieszkodliwianie.

Zatem jeśli jesteśmy przedsiębiorstwem produkcyjnym zajmującym się wytwarzaniem butelek z tworzywa sztucznego typu PET, to powinniśmy zapobiegać wytwarzaniu się nadmiernych odpadów i przygotowywać do ponownego użycia te odpady, które mogą zostać do tego przeznaczone. Jeżeli nie mamy możliwości recyklingu (w przypadku plastikowych butelek mogłaby to być maszyna do regranulacji), to zgodnie z prawem europejskim, producent ma obowiązek przekazania odpadów podmiotom, które recyklingiem, odzyskiem i unieszkodliwianiem mogą się zająć.

Ta sama dyrektywa UE, wprowadza zasadę: „zanieczyszczający płaci”, w myśl której to producent śmieci jest obciążany sfinansowaniem recyklingu swoich pozostałości. Wprowadza się także „rozszerzoną odpowiedzialność producenta”. Zgodnie z nią, to producent jest odpowiedzialny za recykling swoich odpadów od momentu, kiedy wytworzony produkt się nim staje. Zasada ta obowiązuje w dwóch przypadkach: jeśli jakakolwiek działalność powoduje zagrożenie istnienia siedlisk zwierząt i gatunków chronionych oraz odpowiedzialność  jest obligatoryjna dla określonych w ustawie podmiotów (głównie przedsiębiorstw produkcyjnych i przemysłowych).

Jeśli potrzebujesz wsparcia w związku z kwestiami formalnymi – zapraszamy do darmowych konsultacji. A jeżeli zamierzasz pozbyć się swoich śmieci – skorzystaj z Giełdy Odpadów WasteMaster! W prosty sposób zamieścisz ogłoszenie, a firmy zewnętrzne same się do Ciebie zgłoszą!